Απο την Χριστίνα Αλαμάνου,
Ήταν 6 Μαρτίου του 1994 ήταν η μέρα που η Μελίνα Μερκούρη έφυγε από τη ζωή. Για όλους μας υπήρξε μια μοναδική Στέλλα, μια εκθαμβωτική Ίλια , μια αισθαντική Φαίδρα , μια ξεχωριστή Μπλάνς Ντυμπουά.
Ρόλοι και ζωή που έγιναν ένα γιατί εκείνη οδήγησε αποφασιστηκά και με πείσμα το τραίνο της ζωής της. Σε όλους μας δεν συστήθηκε ποτέ με το επίθετό της, το όνομά της και μόνο αρκούσε να τη σφραγίσει για μια ζωή…..
Η Μελίνα υπήρξε λαοφιλής, τρομερά ενθουσιώδης, ιδιαιτέρως σαρωτική, ταλαντούχα και χαρισματική, ευαίσθητη αλλά και αγωνίστρια, μαχητική και δραστήρια και ό,τι και αν έκανε αντανακλούσε μια ιδιαίτερη λάμψη.
Κάθε της κίνηση πρόδιδε την αυτοπεποίθηση της. Βάδιζε γρήγορα, κάπνιζε πολύ ακόμα και στο δρόμο και ήταν η πρώτη Ελληνίδα που ένα ταμπού το έκανε στυλ.
Με το υγρό της βλέμμα και το πηγαίο χαμόγελο, ζωγραφισμένο μονίμως στα χείλη της, της μαγνήτιζε και αιχμαλώτιζε τον συνομιλητή της. Ο Ντασέν είχε δηλώσει κάποτε ότι «Η Μελίνα είναι μια Θεά, που μέσα της βρίσκει ησυχία ο Διάβολος ».
Οι ερμηνείες της στις σπάνιες ταινίες τη δεκαετία του 60 υπήρξαν εξαιρετικά μοναδικές. Η ψιλόλιγνη αγέρωχη φιγούρα της και το ρυθμικό της γέλιο κατάφεραν να στρέψουν το βλέμμα όλου του πλανήτη στην Ελλάδα. Η Μελίνα Μερκούρη γίνεται η κινητή διαφήμιση της χώρας μας σε όλο τον κόσμο.
Ήταν η Μελίνα όλων των Ελλήνων…..
Οι κανόνες της δημοκρατίας αλλά και η τέχνη να συνομιλεί ισότιμα με όλους ήταν τα πρώτα μαθήματα που πήρε από τον παππού της και τότε Δήμαρχο Αθηναίων Σπύρο Μερκούρη. Κοντά του έκανε της πρώτες δημόσιες εμφανίσεις μαθαίνοντας να στήνεται με αμίμητο στυλ απέναντι σε αγνώστους.
Οι γονείς της, ο Σταμάτης Μερκούρης, που διατέλεσε Υπουργός και βουλευτής, και η μητέρα της Ειρήνη Λάππα χώρισαν νωρίς, αφού απέκτησαν άλλο ένα παιδί, τον αδελφό της Μελινας, Σπύρο Μερκούρη.
Η μικρή Μελίνα μεγαλώνει με τον παππού της και η πόρτα του αρχοντικού παραμένει ανοιχτή για όλους. Πρόσωπα της πολιτικής και των τεχνών επισκέπτονται καθημερινά το σπίτι. Οι στιγμές ηρεμίας για την οικογένεια ήταν λίγες και όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η Μελίνα στην αυτοβιογραφία της, ‘’ κανένα παιδί δεν θα μπορούσε να ελπίζει σε ιδανικότερη αταξία’’.
Από μικρή ήταν η πιο ξανθιά και η πιο ψηλή από τα άλλα κοριτσάκια της ηλικίας της, παιδί αρκετά ανήσυχο και αντιδραστικό. Ως μαθήτρια στο Μαράσλειο δεν τα πήγαινε ποτέ καλά, το σκασιαρχείο ήταν μέσα στις καθημερινές της δραστηριότητες. .
Μόλις πέντε ετών, μπροστά σε ένα καθρέφτη, κάνει τη πρώτη θεατρική της πρόβα καταφέρνοντας να κυλήσουν δάκρυα από τα μάτια της την κατάλληλη στιγμή πείθοντας έτσι τους γονείς της να αποκτήσει αυτό που επιθυμούσε.
Δεν έκρυψε ποτέ τις σχέσεις και μιλούσε πάντα ανοιχτά για τους άνδρες της ζωής της. Η συντηρητική ζωή της Ελληνίδας νοικοκυράς δεν ταίριαζε καθόλου στην ιδιοσυγκρασία της.
Στα 14της χρόνια ερωτεύεται τον ηθοποιό Σπύρο Παππά και 17 ετών γνωρίζει τον βαθύπλουτο Πάνο Χαροκόπο που την ερωτεύεται τρελά. Ο Χαρακόπος παίρνει διαζύγιο από τη γυναίκα του και η Μελίνα του θέτει όρο πως θα τον παντρευτεί αν της παραχωρήσει γραπτώς την άδεια να γραφτεί σε σχολή θεάτρου.
Παντρεύονται κρυφά και ταχυδρομούν ένα λακωνικό τηλεγράφημα στους γονείς της. ‘’ Γάμος Ετελέσθη’’. Η Μελίνα για άλλη μια φορά τα καταφέρνει. Το Σεπτέμβριο του 1938 γίνεται δεκτή στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου.
Στο Παρίσι γνωρίζει τον Μαρσέλ Ασάρ. Η Μελίνα εμφανίζεται στη θεατρική σκηνή της Πόλης του Φωτός και πίνει καφέ με τον Ζαν Κοκτώ, τον Ζαν Πωλ Σαρτρ, την Κολέτ, τη Φρανσουάζ Σαγκάν.
Η Γκρέτα Γκάρμπο , η Πασιονάρια και η Εντιθ Πιαφ υπήρξαν τρία μυθικά πρόσωπα για την ίδια. Τις θαύμαζε, τις λάτρευε και τις αγαπούσε, την πρώτη για την τέχνη της τη δεύτερη για τη στάση της και τη δράση της στην αντίσταση και την τελευταία για την ανεπανάληπτη φωνή της.
Το 1955 η Μελίνα είναι ήδη μια διάσημη ηθοποιός του θεάτρου. Η πρώτη της κινηματογραφική δουλειά γίνεται στη ιστορική ταινία ‘’ Στέλλα’’ του Μιχάλη Κακογιάννη, ένα θεατρικό έργο του Ιάκωβου Καμπανέλη διασκευασμένο ειδικά για το στυλ και τον χαρακτήρα της Μελίνας. Η ΣΤΕΛΛΑ προκαλεί τα χρηστά ήθη της εποχής, και γίνεται σύμβολο της γυναικείας χειραφέτησης.
Η ΄΄ΣΤΕΛΛΑ΄΄ οδεύει στις Κάννες και η Μελίνα είναι υποψήφια για το 1ο βραβείο γυναικείας ερμηνείας. Παρότι η επιτροπή αποφασίζει να μη δώσει βραβείο , εκείνη η χρονιά θα σταθεί μοιραία τόσο για την προσωπική της ζωή όσο και για τη Διεθνή της καριέρα.
Η Μελίνα ξεχωρίζει ένα άνδρα στο βάθος να σπρώχνει και να φωνάζει το όνομά της προσπαθώντας να την πλησιάσει. Είναι ο Ζυλ Ντασσέν, ο Τζούλης όπως η ίδια τον αποκαλούσε χαϊδευτικά στη διάρκεια της κοινής τους ζωής. Ήταν ο μέντορας, ο άνδρας, ο έρωτας… που άλλαξε για πάντα τη ζωή της.
Ο φακός λατρεύει την Μελίνα. Η ταινία ‘’Ποτέ την Κυριακή’’ το 1960 της δίνει το εισιτήριο για τη μεγάλη δόξα. Η Μερκούρη επιστρέφει στο φεστιβάλ Κανών, βολτάρει στη Κρουαζέτ , πατάει το κόκκινο χαλί, φωτογραφίζεται , χαμογελάει παρέα με τον σύντροφό της Ζυλ Ντασσέν παίρνοντας το 1ο βραβείο γυναικείας ερμηνείας για την ταινία.
Το Πειραιώτικο γλέντι μεταφέρεται στις Κάννες και όλος ο τύπος της εποχής κάνει λόγο για το κέφι του ζευγαριού. Ο Γιώργος Ζαμπέτας παίζει μπουζούκι η Μελίνα παραδίδει μαθήματα χασάπικου ενώ ο Ζυλ Ντασσέν χορεύει μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Λέγεται ότι εκείνο το βράδυ το ζευγάρι έσπασε 4.000 ποτήρια από τρελό κέφι. Η ταινία προτείνεται για 5 Όσκαρ που το κερδίζει ο Μάνος Χατζιδάκις για την μουσική του.
Στη θεατρική και κινηματογραφική της καριέρα συνεργάζεται με κορυφαία ονόματα της ελληνικής και παγκόσμιας Τέχνης όπως με τον Δημήτρη Μυράτ, την Ειρήνη Παππά, τον Τίτο Βανδή, τον Κάρολο Κουν, τον Μάνο Κατράκη, τον Γιώργο Παππά, τον Μάνο Χατζιδάκι, Μίκη Θεοδωράκη, Μιχάλη Κακογιάννη, Ιάκωβο Καμπανέλλη και τους Ζιλ Ντασσέν, Άντονι Πέρκινς, Ρόμι Σνάιτερ, Πίτερ Ουστίνοφ, Λόρενς Ολιβιέ, και πολλούς άλλους
Το 1961 ο Ντασσέν χαρίζει στη Μελίνα τη ‘’Φαίδρα’’ όπου τη μουσική υπογράφει ο Μίκης Θεοδωράκης και η Μελίνα πρωταγωνιστεί με τον σταρ του Χόλυγουντ Αντονυ Πέρκινς. Για τις ανάγκες των γυρισμάτων χρειάστηκε ο χώρος του βρετανικού μουσείου όπου βρίσκονται τα γλυπτά του Παρθενώνα. Οι Βρετανοί ζήτησαν να πληρωθούν προκειμένου να επιτρέψουν στο Ελληνικό συνεργείο να κινηματογραφήσει την αίθουσα με τα γλυπτά. Η Μελίνα θυμώνει και στο μυαλό της γεννιέται η ιδέα της επιστροφής των Μαρμάρων.
Ο Ζυλ Ντασσέν παίρνει διαζύγιο από την βιολονίστα Μπεατρίς Λόουνερ και το 1966 παντρεύεται την Μελίνα με πολιτικό γάμο στην Ελβετία.
Τα μεσάνυχτα της 21ης Απριλίου του 1967, ο Μάνος Χατζιδάκις τηλεφωνεί στη Μελίνα. Την πληροφορεί ότι έγινε πραξικόπημα.
Οι συνταγματάρχες είχαν κυκλοφορήσει τουριστικά φυλλάδια πουλώντας την Μελίνα ως ατρακτιόν της Ελλάδας.
Η Μελίνα Μερκούρη αντιδρά. Δηλώνει στον ξένο τύπο ότι δεν μπορεί πλέον να τραγουδάει και να χορεύει ως ανέμελη Ελληνίδα γιατί στη χώρα της κυβερνούσαν το στρατοδικείο και τα βασανιστήρια. Η Χούντα της αφαιρεί την Ελληνική Ιθαγένεια.
Ζει εξόριστη στο Παρίσι, κάνει πολιτική περιοδεία σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες, γνωρίζει τον Ανδρέα Παπανδρέου, συμμετέχει σε διαδηλώσεις, απεργίες πείνας, συναυλίες και τραγουδά ενάντια στους συνταγματάρχες.
Η χούντα απαγορεύει τα τραγούδια της στην Ελλάδα και δεσμεύει την περιούσια της. Ο θάνατος του πατέρα της το 1968 την βρίσκει στο εξωτερικό. Το 1969, στο θέατρο της Γένοβας γίνεται βομβιστική επίθεση εναντίον της με βόμβα 5 κιλών η οποία και εκρήγνυται, χωρίς ευτυχώς θύματα. Όταν πεθαίνει η μητέρα της το 1972, της επιτρέπουν την είσοδο στη χώρα για λίγες μόνο ώρες.
Μετά τη πτώση της χούντας επιστρέφει στην Ελλάδα και ως ιδρυτικό μέλος του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος κατεβαίνει το 1974 υποψήφια Βουλευτής στη Β’ περιφέρεια Πειραιά αλλά χάνει την έδρα για 33 ψήφους. Το Νοέμβριο του 1977 εκλέγεται βουλευτής.
Το 1981 η Μελίνα Μερκούρη ορκίζεται υπουργός πολιτισμού. Η υπουργική της καρέκλα παραμένει σταθερή για οκτώ ολόκληρα χρόνια χωρίς να την μετακινήσει ούτε ένας ανασχηματισμός του Ανδρέα Παπανδρέου.
Ένα από τα σημαντικότερα οράματα που θέλησε πάση θυσία να υλοποιήσει υπήρξε η επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα, που έκλεψε και αφαίρεσε ο Λόρδος Έλγιν και που μέχρι σήμερα δυστυχώς βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο.
Ως Υπουργός πολιτισμού έθεσε επίσημα θέμα τον Ιούλιο του 1982 στο Μεξικό, στη Διεθνή Διάσκεψη Υπουργών Πολιτισμού της UNESCO. Ο στόχος μετατράπηκε σε αγώνα και αυτός ο αγώνας δεν σταμάτησε μέχρι τον θάνατό της.
Καταβεβλημένη από πολύχρονη μάχη με τον καρκίνο άφησε την τελευταία της πνοή στο νοσοκομείο Memorial της Νέας Υόρκης. Ήταν απόγευμα Κυριακής της 6ης Μαρτίου του 1994 που Μελίνα περνάει στην ιστορία...
Κηδεύτηκε δύο ημέρες μετά, με τιμές Πρωθυπουργού, στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών. Η είδηση του θανάτου της έκανε το γύρω του κόσμου προκαλώντας εκδηλώσεις συγκίνησης. Ο Διεθνής τύπος πλημμύρισε από Ελλάδα ‘’ Η τελευταία Ελληνίδα Θεά’’ ήταν ο ενδεικτικός τίτλος της Ιταλικής εφημερίδας Corriere della Sera….
Την ώρα της κηδείας της τα θέατρα και τα μαγαζιά στο Brodway παρέμειναν κλειστά ενώ η 6η Μαρτίου, ημέρα του θανάτου της, έχει ορισθεί από την UNESCO ως παγκόσμια ημέρα Πολιτισμού.
Η πολύμορφη προσωπικότητα της, η αγωνίστρια της Δημοκρατίας, η σπουδαία ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου, η πολιτικός , που σημάδεψε με την παρουσία της τον πολιτισμό της Ελλάδας, έζησε μια ζωή όπως την ήθελε… γεμάτη οράματα, ελπίδες, έρωτες , συγκρούσεις αλλά και αγώνες….
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου